امید به نو نوار شدنِ ناوگانِ حمل و نقل عمومی کرج؛
بازسازی ۳۵ دستگاه اتوبوس با اعتبارِ ۶ میلیارد تومانی
نسترن کیوان پور- اواخرِ سال ۹۷ بود که ۳۰ دستگاه اتوبوسِ جدید با اعتباری بالغ بر ۵۰ میلیارد تومان به ناوگان اتوبوسرانی کرج اضافه شد؛ اتفاقی خوشایند که برای شهرستانی با وسعتِ این کلانشهر لازم بود اما کافی نبود. هرچند گفتنِ این نکته نیز ضروری است که در آن تاریخ همان ۳۰ دستگاه اتوبوسِ جدیدِ تولید شده در کلِ کشور موجود بود و بینِ شهرهای کشور رقابتی برای خریدِ این تعداد ایجاد شده بود که خوشبختانه این اتوبوس ها نصیبِ کرج شد.
طی سال های گذشته دولت ۵/۸۲ درصد از اعتبار مورد نیاز برای خرید اتوبوس ها را تقبل می کرد که این کمکِ دولتی در سال ۱۳۸۹ قطع شد و همین امر مزید بر علت شد که بسیاری از اتوبوس های کرج به دلیلِ فرسودگی از چرخه حمل و نقل عمومی خارج شوند به طوری که از هزار دستگاه اتوبوس تنها ۴۰۰ دستگاه برای خدمت رسانی به شهروندان باقی ماند.
به گفته شهردار کرج طبق استانداردها و بر مبنای جمعیت و وسعت کرج باید هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس در اختیار شهروندانِ این شهر باشد که بر این اساس با سرانه مطلوب فاصله بسیار داریم.
با این حال تیرماه امسال بود که رئیس سازمان حمل و نقلِ بار و مسافر شهرداری کرج از تصویب لایحه فروش ۳۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت(صکوک) برای خرید ۱۶۰ تا ۱۷۰ اتوبوس خبر داده و گفته بود که مکاتبات جهت فروش اوراق با دستگاه های ذیربط انجام شده است و بر اساس پیش بینی ها، این اعتبار در نیمه دوم امسال جذب خواهد شد.
اما با اضافه شدنِ این تعداد اتوبوس باز هم با سرانه فاصله بسیاری وجود دارد و از طرفی فرسودگی اتوبوس های موجود آن ها را در آینده ای نزدیک از مدارِ فعالیت خارج خواهد کرد.
همین موارد سبب شد روز ۱۴ مهرماه ۹۸ لایحه ای دو فوریتی در صحن علنی شورای شهر کرج مطرح شود که متنِ آن به این شرح است: «شهرداری در نظر دارد مستند به نامه شماره ۲۷۵۹۲۸/۶۰ مورخ ۲۵/۱۰/۱۳۹۷ مدیر کل صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت با شرکت ایران خودرو دیزل به عنوان نماینده انحصاری تولیدکننده اتوبوس های بنز مدل ۴۵۷ و به استناد بند ۲ ماده ۳۱ آیین نامه معاملات شهرداری تهران و کلانشهرها از ردیف اعتباری ۳۰۳۱۱۰۹۸۲۰ قرارداد بازسازی کامل اتوبوس های تولید شده توسط شرکت ایران خودرو دیزل تا سقف ۶۰ میلیارد ریال را منعقد نماید.»
در حال حاضر ۳۵ دستگاه اتوبوس مدل بنز ۴۵۷ با عمر بالای ۱۰ سال در اختیار سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری کرج است که به دلیل فرسودگی، تعداد بالایی از آن ها خارج از سرویس به صورت دائم پارکینگ اتوبوسرانی نگهداری می شوند و با بازسازی این تعداد اتوبوس می توان آن ها را به گردونه حمل و نقل عمومی درون شهری بازگرداند.
کمالی زاده در توضیحِ این لایحه به تفاهم نامه سالِ گذشته شهرداری کرج با شرکت ایران خودرو دیزل برای بازسازی اتوبوس های فرسوده اشاره کرد و گفت که امسال قیمت ها افزایش یافته و باید تجدید نظر در این تفاهم نامه صورت گیرد. برای ابلاغ قرارداد به این شرکت نیز نیاز به مصوبه شورای شهر کرج است تا بتوان این تعداد اتوبوسِ بازسازی شده را تا شبِ عید به ناوگان حمل و نقل عمومی کرج وارد کرد.
فرج الله ایلیات و سارا دشتگرد ضمن موافقت با کلیتِ موضوع سوالاتی را مطرح کردند شاملِ این موارد که چند اتوبوس و چند درصد تعمیر نیاز است و با چه کیفیتی؟ و آیا این کار نسبت به خرید اتوبوسِ جدید با توجه به افزایشِ روزافزونِ قیمت ها، توجیهِ اقتصادی خواهد داشت یا خیر.
مهدی حاجی قاسمی به سقف اعتبار مورد نیاز برای بازسازی که شش میلیارد تومان است اشاره کرد و در پاسخ به مخالفانِ لایحه گفت: «با حدود ۵۰ میلیارد تومان ۳۰ اتوبوس خریداری شد اگر شهرداری می تواند با شش میلیارد تومان ۳۵ اتوبوس را بازسازی کند باید اجازه این کار را بدهیم. اما گزارشِ نحوه انجام و واگذاری اتوبوس ها باید توسط شهرداری به شورای شهر ارسال می شد که انجام نشده.»
عباس زارع هم در حمایت از لایحه به این موضوع تاکید کرد که برای توسعه سیستم حمل و نقل عمومیِ شهر کرج باید نهایت حمایت را از شهرداری به عمل آورد.
البته زارع به بند ۲ ماده ۳۱ نیز اشاره کرد و گفت که شورای شهر به شهردار تفویض اختیار نکرده است در حالی که اگر این موضوع انجام شود شهردار باید خودش بقیه ضوابط را به صورت دقیق رعایت کند و نیازی به مطرح شدن این لایحه در صحن شورا نیست.
گفتنی است ماده ۳۱ آیین نامه مالی و معاملاتی شهرداری دارای دو بند است که طبقِ آن ها، معاملات بدون تشریفات مناقصه یا مزایده و حراج انجام خواهد شد؛ بند یک: در مورد معاملاتی که طرف معامله وزارتخانه و یا موسسه یا شرکت دولتی یا شهرداری ها یا موسسات وابسته به آن ها باشند. و بندِ دو: در مورد خرید اموال و خدمات و حقوق مالی که به تشخیص شهردار منحصر به فرد باشد.
طبق توضیحاتِ تکمیلیِ شهردار کرج، سال گذشته قیمت یک دستگاه اتوبوس با احتساب ۹ درصد ارزش افزوده حدود یک میلیارد و ششصد میلیون تومان بود. این در حالی است که قیمتِ همین اتوبوس در سالِ جاری با احتساب ارزش افزوده به حدود دو میلیارد تومان رسیده است.
با توضیحاتِ شهردار کرج با یک حساب سرانگشتی می توان به این نتیجه رسید که با شش میلیارد تومان به جای خرید سه دستگاه اتوبوس جدید می توان ۳۵ دستگاه اتوبوس فرسوده را بازسازی کرد!
شهردار کرج به منتقدان این اطمینان را نیز داد که هر اتوبوس مبلغِ ثابتی برای بازسازی ندارد و طبق فهرست بها و چک لیستِ نیازهای بازسازی، تغییرات در هر اتوبوس صورت خواهد گرفت و پرداختِ ۶۰ درصد هزینه هم در قالب تهاتر در قرارداد مطرح خواهد شد.
این آمار توجیه اقتصادیِ مناسبی برای بازسازی ۳۵ دستگاه اتوبوس دارد و بسیار ایده آل به نظر می رسد. با این تفاسیر و قانع شدن اعضای شورای شهر دو فوریت این لایحه به تصویب رسید و بنا شد گزارش های شهرداری کرج در خصوص نحوه بازسازی به شورای شهر ارسال شود.
امیدواریم این مصوبه هرچه سریع تر به نتیجه برسد و سیستمِ حمل و نقل عمومی کرج با اضافه شدن اتوبوس های جدید و بازسازی اتوبوس های فرسوده یک تکانِ عمده بخورد و این وعده در میانِ بسیاری وعده های دیگر از سوی مدیریت شهری بلاتکلیف باقی نمانَد. چرا که با توجه به افزایشِ روزافزونِ جمعیتِ کرج در پیِ مهاجرت ها و بحث های حیاتی در خصوصِ کنترل آلودگی هوا و ارتقای شاخص های سلامت شهری، توسعه مطلوب حمل و نقل عمومی یک ضرورتِ انکارناپذیر در کلانشهر کرج است.
