گزارشی از بازدیدِ فاز یک خط ۲ قطار شهری کرج؛
متروی کرج؛ گردابی که اعتبارات را می‌بلعد
نسترن کیوان پور
امکان ندارد راجع به موضوعِ متروی کرج مطلبی در صفحه‌ی اینستاگرامم پُست کنم و سیلِ انتقاداتِ شهروندانِ کرجی به کامنت‌ها و دایرکت سرازیر نشود! به نظر می‌رسد متروی کرج در کنارِ دو، سه پروژه‌ی بزرگِ دیگرِ این کلانشهر به یکی از گرداب‌هایی بدل شده که اعتبارات و بودجه‌ها در ادوارِ مختلفِ مدیریت شهری را می‌بلعد و خروجیِ قابلِ اعتنایی ارائه نمی‌کند. علی‌رغمِ انتقاداتی که به روندِ این پروژه وارد است، یک نکته از دیدِ عموم مغفول است؛ حجمِ عظیمِ پروژه‌ی قطار شهری کرج و اعتبارِ بسیار زیادی که این طرح می‌طلبد و همین امر سببِ مع‌الفارق بودنِ قیاسِ آن با سایرِ پروژه‌های عمرانیِ شهر کرج است. توضیح اینکه شاید پیشرفتِ یک درصدیِ این پروژه معادل با ۸۰ درصد پیشرفتِ یک تقاطعِ غیر همسطح باشد!
برای آگاهی از جزئیاتِ فاز یک خط ۲ قطار شهری کرج و اطلاع‌رسانیِ آمار و ارقامِ این پروژه به شهروندان، روز گذشته؛ ۱۶ مهرماه ۹۸ همراه با احد رسولی؛ رئیس کمیسیون معماری، شهرسازی و بافت‌های فرسوده شورای شهر کرج و عضوِ ناظر در سازمانِ حمل‌ونقل ریلی شهرداری کرج، محمدجواد رستمی؛ مدیر پروژه خط ۲ قطار شهری کرج از سابیر و احمدرضا محسنی؛ مدیر پروژه شرکت مشاور(پردیسان سازه) از ایستگاه‌های چهارراه طالقانی (F) و ۴۵ متری گلشهر (K) بازدید کردیم.
تامین اعتبار برای پروژه‌ی قطار شهری همیشه به عنوانِ یک چالش جدی به خصوص پس از تحریم‌ها و افزایشِ نرخِ تورم مطرح بوده است و سبب شده نتوان با قاطعیت زمانِ مشخصی را برای بهره‌برداریِ نهایی از این پروژه تخمین زد، هرچند بسیاری از مسئولان از سال‌ها پیش تاکنون پیش‌بینی‌های مختلفی را در رسانه‌ها مطرح کرده‌اند و به دلیلِ مشکلاتِ مربوط به نقدینگی و ارز وعده‌هایشان بی‌سرانجام مانده است و میانِ مردم بدقول شده‌اند.
بهره‌برداری از سه ایستگاه برای مسافرگیری تا پایان ۱۳۹۹ در صورت ثبات جریانِ نقدینگی
احمدرضا محسنی در خصوصِ همین موضوع توضیح می‌دهد: «قرار بود ۸۰ درصدِ هزینه‌ی پروژه‌ی قطار شهری کرج از طریقِ فاینانس خارجی تامین شود که متاسفانه پس از بحثِ تحریم‌ها این موضوع منتفی شد. از طرفی پروژه‌ی قطار شهری کرج مقیاسِ بزرگی دارد و شهرداری به تنهایی از پسِ تامینِ هزینه‌ی آن برنمی‌آید. همین موضوع باعث شد دولت تصمیم به فروش اوراق مشارکت برای تامین اعتبارِ موردِ نیازِ متروی کرج بگیرد.»
مدیرپروژه شرکت مشاور(پردیسان سازه) ادامه می‌دهد: «بحثِ مترو فقط بحثِ فنی و مهندسی نیست بلکه بحثِ جریان نقدینگی مطرح است. به عبارتی حدود ۶۵ درصد پروژه‌ی مترو بحث عملیات عمرانی و مابقی بحثِ تجهیزات است. در حال حاضر پیشرفتِ ایستگاه K حدود ۷۰ درصد است و با توجه به اینکه بخشی از تجهیزات و کلِ ریلِ این خط خریداری شده، امیدواریم تا پایان سال ۹۹ سه ایستگاه این خط همراه با مسافرگیری راه‌اندازی شود. هرچند این موضوع باز هم منوط به جریانِ ثابتِ نقدینگی است.»
محسنی در بخشی دیگر از سخنان خود به ضرورت تامین برق مورد نیاز برای راه اندازی ایستگاه‌های مختلف خط ۲ اشاره می‌کند و می‌گوید: «برای تامین برق اصلی راه‌اندازی مترو به کابل‌کشی ۶۳ کیلوولت نیاز است که مراحل خرید و انتقالِ آن انجام شده است. هرچند برای تامین برق این خط نیز باید از پست برق عظیمه تا پست بوستان جهان شش کیلومتر کابل‌کشی صورت گیرد که این عملیات خود پروژه‌ی عظیمی است و به حدودِ ۴۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.»
آغاز عملیات اجرایی نصب ریل اواخر آذرماه امسال
به گفته‌ی محمدجواد رستمی؛ مدیرپروژه‌ی شرکت پیمانکار(سابیر) از بهمن ۹۶ تاکنون قطار شهری کرج پیشرفتی معادل ۷/۵ درصد داشته است که با توجه به بارِ مالی بسیار و وسعت و گستردگیِ پروژه، در کل قابلِ اعتناست.
او با بیان اینکه ایستگاه جهانشهر تا ۴۵ متری گلشهر طولی معادل پنج و نیم کیلومتر دارد می‌گوید: «هزینه‌ی تقریبی این مسیر معادل۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار ریالی و ۲۵ میلیون یورو اعتبار ارزی است.»
مدیر پروژه‌ی شرکت سابیر در خصوصِ ایستگاه‌های آماده‌ی بهره‌برداری نیز می‌گوید: «با پیش‌بینیِ نازک‌کاری، سقف و سرامیک و سنگِ کف، ایستگاه ۴۵ متری گلشهر ۱۶ آذرماه و ایستگاه جهانشهر(چهارراه طالقانی) ۲۴ دی‌ماه امسال افتتاح خواهد شد. البته لازم به ذکر است این افتتاح تنها مربوط به فضای ایستگاه است. »
رستمی با بیان اینکه ریل‌های قطار شهری کرج خریداری شده و در انبار موجود است، ادامه می‌دهد: «عملیات اجرایی نصب ریل نیز از اواخر آذرماه امسال انجام خواهد شد.»
تزریق اعتبار حاصل از فروش ۷۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت تا پایان سال
احد رسولی؛ عضو شورای شهر کرج نیز در توضیحِ تکمیلی در خصوصِ اعتباراتِ حاصل از فروش اوراق مشارکت می‌گوید: «سال ۱۳۹۷ شورای شهر کرج تزریق اعتبار حاصل از ۴۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت را برای کمک به پروژه‌ی قطار شهری تصویب کرد که دولت با ۲۵۰ میلیارد تومان موافقت کرد. این میزان اعتبار نهایی شده و در حساب شهرداری موجود است و بناست صرفا برای مترو هزینه شود. این در حالی است که امسال نیز شورای شهر اعتبارِ ۷۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت دیگر را در صحن علنی به تصویب رساند که باز هم دولت با ۴۰۰ میلیارد تومانِ آن موافقت کرد. خوشبختانه مراحلِ اداریِ فروش این میزان اوراق در حالِ انجام است و امیدواریم تا پایان سال به پروژه تزریق شود.»
با این تفاسیر به نظر می‌رسد روندِ تکمیلِ ایستگاه‌های هدف در خط ۲ به خوبی پیگیری می‌شود و ما هم همراه با شهروندانِ صبورِ کرج منتظر و امیدوار می‌مانیم که هزینه‌های پیش‌بینی نشده به غولِ عمرانیِ کرج تحمیل نشود تا حداقل تا پایانِ کارِ شورای پنجم شاهدِ افتتاح بخشی از خط ۲ قطار شهری کرج باشیم.
توضیحات خط ۲ پروژه‌ی قطار شهری کرج:
پروژه‌ی فاز یک خط ۲ قطار شهری کرج شامل ۱۴ ایستگاه مسافری زیرزمینی، احداث تونل و ایستگاه به طول ۸/۱۴ کیلومتر، و فاز دوم شامل احداث ۹ ایستگاه، احداث تونل و ایستگاه به طول ۹/۱۱ کیلومتر است.
مسیر فاز یک خط ۲ از ایستگاه شهید سلطانی(پل فردیس) آغاز می‌شود و تا ایستگاه پیشاهنگی(بعد از دانشگاه خوارزمی) ادامه دارد.
مسیر فاز دو خط ۲ از پارکینگ خط ۲ ملارد آغاز و به ایستگاه شهید سلطانی می‌پیوندد.
آخرین آمار از پیشرفت فاز یک خط ۲ قطار شهری کرج در هفته اول مهرماه امسال نیز به این صورت است:
پیشرفت کلی: ۹۵/۳۷ درصد
پیشرفت اقدامات عمرانی: ۱۰/۵۶ درصد و پیشرفت تجهیزات متروسیستم: ۷ درصد
گفتنی است اقدامات عمرانی شامل مطالعات و طراحی(۵۷/۶۸درصد)، تامین اقلام روسازی(۵۱/۲۴درصد) و عملیات اجرایی(۰۹/۵۸درصد) و هم‌چنین تجهیزات مترو سیستم شاملِ مطالعات و طراحی(۳۲/۱۰درصد)، تامین تجهیزات(۶۴/۵درصد)، نصب و تست(۰درصد) و کابل‌کشی ۶۳کیلووات(۰۹/۴۹درصد) است.
